Çocuğun Dili: Oyun, Resim, Hikaye, Masal ve Beden…
Ebeveynler çoğu zaman kime danışacakları ve ne zaman danışmanın uygun olduğu ile ilgili endişe yaşarlar. Terapi nedir veya çocuklarının ne şekilde etkilenecekleri ile ilgili sorular ile gelirler. Bu sorular, « Çocuk psikolojisi » ve genel anlamda « ruh sağlığı » alanlarının ülkemizde henüz yeni oluşundan ve birçok sorunun cevapsız kalıyor olmasından kaynaklanır.
Hangi durumlarda kesinlikle bir çocuk terapistine gidilmeli?
Kesinlikle yardım alınması gereken belirli durumlar vardır;
-
Aşırı kaygı durumu,
-
Arkadaşlarıyla, yaşıtlarıyla ya da otorite figürleriyle ilişkilenirken yaşadığı zorluklar,
-
İnsanlardan ziyade nesnelerle ilişkilenme durumu,
-
Oyun oynama ya da öğrenme isteğinin olmaması,
-
Aşırı olgunluk,
-
Evden çıkmama arzusu ya da sokakta olmaktan veyahut belirli hayvanlardan aşırı korku,
-
Yemek yemeyi red etme ya da sürekli duygusal nedenlerden ötürü yemek yeme,
-
Geceleri düzenli kabus görme, uyku problemleri,
-
Aşırı şiddet eğilimi, hiperaktivite,
-
Göz göze gelememe,
-
Belirli davranışları defalarca kere tekrar etme aksi durumda başına bir facia geleceğinden eminlik,
-
4 yaşın üzerinde olup hala konuşmamış olma,
-
Kendini sürekli incitme veya hastalanma (eğer biyolojik nedenler elendiyse),
-
Temizliği öğrenememe anaokul çağında olup hala tuvaletini üzerine yapma ya da bilinçli olarak tutma,
-
Kendi yatağında yatamama,
-
Seslere ya da belirli uyaranlara aşırı hassaslık,
-
Taciz ve şiddete maruz kalma ya da tanık olma…
Bunlar başka kaygıların ve köklü psikolojik sorunların habercisi olabilirler.
Hangi durumlarda psikoterapiste gitmek rahatlatıcı olacaktır?
-
Çocuğun ayrılık veya okula başlama gibi süreçleri yaşarken zorlandığını,
-
Bir yakınının kaybıyla gelen üzüntülü dönemin ağır yaşandığını,
-
Aileden birinin ya da kendisinin kanser gibi ağır bir hastalık nedeniyle ya da bir kaza yaşaması sonucunda ölebilirliğiyle,
-
Bedenin ani değişimiyle karşılaşmasının fazla geldiğini,
-
Ebeveynlerinin ayrılık sürecinde çok ortada kaldığını-kafasının karıştığını,
-
Yeni bir kardeşin dünyaya gelişi ile doğal olarak ilginin bölünmesi ile baş etmenin küçük birey için güç olduğunu düşünüyorsanız,
-
Okula gitme isteğinde ya da başarısında ani bir değişiklik olduysa,
-
Uykuları kabuslarla sıklıkla bölünüyorsa…
Bunlara benzer daha birçok durumda da terapinin faydası olacaktır.
Ailelerin gözleminin önemi
Yukarda yazan çoğu durumda semptom kendini daha açık bir şekilde ifade ediyordur ; örneğin alt ıslatma, ileri yasta parmak emme, uykusuzluk, ağlama gibi. Ancak, huzursuzluğun kendini daha örtük bir şekilde ifade ettiği durumlar da vardır. Aile burada değerli bir gözlemci rolünü oynar çünkü çocuktaki farklılığı tespit edecek olan anne ve baba olacaktır.
Çocuklarında, genel günlük yaşantısından farklı olarak bir içe kapanma, huzursuzluk veya kızgınlık, öfke gördükleri taktirde ve bu durumun tekrarlandığını düşündükleri durumlarda bir uzmana danışılması uygundur.