Mükemmel Annenin Mükemmel Çocuğu

Çocuk gelişimiyle ilgili ne çok kitap var artık. Sadece kitap değil aslında ; blog yazıları, kısa bildiriler, güzel resimli tek cümlelik öğütler. Sosyal medya “iyi” ebeveynler olmanın önerileriyle dolup taşıyor. Etrafımda ise, “yanlış” yapma korkusuyla doğallıklarını yitirmek üzere olan anne ve babalar. Halbuki Freud bundan yıllar once şöyle demiş; “Ne yaparsanız yapın, nasıl olsa kötü olacak”. Buradaki “kötüyü” nasıl duyup yorumladığınız önemli. Nasıl olsa bir sorunsal olacak anlamına gelir bu cümle; herkes dönem dönem bir takım problematiklerle baş etmeye çalışır, asıl olan bu zorluğun şiddeti ve süresidir.

Her bireyin, ruhsal mirasıyla birlikte getirdiği bir hikayesi bulunur. Bu hikaye, farkında olmadan, bakış açılarımızı ve ilişkilerimizi etkiler. Burada bence en önemli kelime; “farkında olmadan” dır. Başka bir deyişle, çocuklarımız etkileyecek, bireyselliklerini oluşturacak olanlar; farkında olarak aktardıklarımızdan çok, bilinç dışı aktarımlarımız olacaktır. Elbette burada şiddet ve/veya taciz gibi ağır travmalardan bahsetmiyorum. Bu gibi durumlar her şekilde bir çocuğun gelişimini etkiler ve mutlaka hasarlar bırakır.

Okunan kitaplar ve izlenen öğütler bir nevi robotlaşmaya yol açar. Çocuğu karşısında “doğru” davranışı sergilemeye çalışan ebeveyn, kendini sürekli sorguladığından, doğallığını yitirmek üzeredir. Bu durum, çocuğa sadece “akılcı” bir rol model sunmakla birlikte, dürtülerini bastırmasına, heyecanlarının farkına varmamasına yol açacacak izleri bırakır. Okunanları doğru sayıp “hatasız” bir ebeveyn olmaya çalışmak hayatın doğal akışına ters düşer. Winnicott diye ünlü bir çocuk psikanalisti annenin esas konumunu şöyle belirler; “yeterince iyi bir anne”. Mükemmel olmaya çalışan bir anne çocuğunun zaman zaman ortaya çıkar aşırılıklarını, taşkın öfkesini, hatalarını ve eksikliklerini nasıl taşıyıp dönüştürebilir ki? Bu yapabilmek için, kişinin de yeteri kadar “kötü” ve eksikli olduğunu kabul edebilmesi gerekir.

Herkes için yazılmış yazılara riayet ederek bir bireyin öznelliğini kaybetmek yerine, zaman zaman zor gelen dönemlerde sizi farklı konumlanmanız içerisinde duyabilecek bir uzmandan destek almak daha zenginleştirici olabilir.